Predizborno osveštavanje

Januar u Srbiji polako protječe u znaku osveštavanja. Najprije je prvoga radnoga dana, uz blagoslov Njegove svetosti patrijarha srpskoga Irineja, episkop hvostanski Atanasije blagoslovio novu zgradu Agencije za kontrolu letenja Srbije i Crne Gore, smještenu na Aerodromu “Nikola Tesla” u beogradskom naselju Surčin. Blagoslov i osveštavanje obavljeno je pred svim zaposlenicima te državne ustanove, u svečanoj atmosferi i uz izrazitu želju i nadu da će i ubuduće usluge Agencije biti u samom evropskom i svjetskom vrhu, uz molitvu za sigurnost svih koji lete srpskim nebom.

Zemlja s najviše svetaca

Već je sljedeće nedjelje nadležni svećenik SPC-a u blizini aerodroma, na autoputu prema Zagrebu, blagoslovio benzinsku stanicu “Zmaj 2” u prisutnosti beogradskog gradonačelnika Dragana Đilasa i njegovog zamjenika Aleksandra Antića. Kao što je i red, domaćin osveštavanja bio je generalni direktor NIS-a Kiril Kravčenko. U stavu mirno pred kandilom, svijećom i bosiljkom, ugledni su gosti, uz isparavanje 98-oktanskih derivata, započeli izbornu kampanju. Prilikom osveštavanja postaje u većinskom vlasništvu ruske državne kompanije, mimo dosadašnje prakse, stajling je bio u bojama srpske zastave.

Godinama unazad, ali nekako najintezivnije u izbornoj godini, pojačava se trend osveštavanja. Nema toga što se ne osveštava: temelji škola i vrtića, tržni centri, autobusne i željezničke stanice i stajališta, stranačke prostorije – u više navrata i s različitim povodima. Od parlamentarnih stranaka jedino LDP i neke manjinske stranke nemaju krsne slave. Cehovska udruženja imaju svoje zaštitnike i rituale, od liječnika do malih zanatlija. Ponekad se s razlogom može pomisliti da je Srbija zemlja sa najviše svetaca zaštitnika.

Dupli pas

U modu je ušlo i osveštavanje osobnih automobila, pa se osveštavaju i oni veći i oni manji, kamioni i mopedi, oni metalik boje i oni drugih boja. Crkva ima puno posla. Osveštavaju se novi kompjuteri, inkubatori i skeneri, a prskanje svetom vodicom takvih uređaja nije nikakva rijetkost. Ipak, tu bi se dala napraviti izvjesna distinkcija: privatno, čovjek ima pravo svoj život uređivati po svojoj mjeri, uz uvjet da time ne ugrožava drugoga. Dakle, ima pravo i da vlastitu kuću, poduzeće, automobil ili računalo osveštava i više puta. Problem nastaje onoga časa kada crkva u jednoj multikonfesionalnoj i multinacionalnoj državi uđe u javne ustanove i kada to postane njen monopol. Da ima samo jedna osoba koja se s tim ne slaže, u pravu je ta osoba.

U svemu nabrojanom ima najviše pomodarstva i “duplog pasa” koji često igraju vlast i crkva, računajući na obostranu korist. Crkva ima svoj interes i cjenik, vlast isto tako. No nikako se ne bi smjeli zaboraviti elementarni principi zapisani u Ustavu, kojima se Srbija određuje kao sekularna država odvojena od crkve. A ti se principi ponekad žestoko narušavaju.