Balkan prolaz

ŠOVINIZAM

Ejup Ganić, član ratnog Predsjedništva Bosne i Hercegovine, demonstrirao je zavidan šovinizam, aroganciju i bahatost, obrušivši se na novinarku koja mu je nakon sesije nezavisnih intelektualaca Krug 99 postavila pitanje vezano uz incident u Dobrovoljačkoj ulici u Sarajevu, u maju 1992. Mladu novinarku Radio televizije Republike Srpske (RTRS)-a Branku Kusmuk, Ganić je zbog pitanja koje je postavila “posavjetovao” da se “oslobodi četništva”. Na primitivni Ganićev ispad reagirala su udruženja BH novinari i Linija za pomoć novinarima, zahtijevajući javno izvinjenje. Sudeći po utisku koji je Ganić ostavio u javnosti tokom cjelokupne karijere, teško da se takvo što može i zamisliti.

Menadžment i uredništvo RTRS-a, na čijem čelu sjedi deklarirani četnik Dragan Davidović, poznat po amaterskom video-uratku s kraja rata na kojem pjeva “Sprem’te se, sprem’te”, vijest su jedva dočekali: odlučili su da “zbog bezbjednosti” novinari Radio televizije Republike Srpske neće više izvještavati sa sesija Kruga 99, “kao ni sa sličnih skupova koji se održavaju u gradu zabranjenih pitanja”. Doduše, sa RTRS-a nisu zaprijetili da ubuduće neće izvještavati sa konferencija podpredsjednika Republike Srpske Emila Vlajkija, koji je istoga dana u Banjoj Luci pokušao da spriječi novinare da postavljaju pitanja i uzimaju izjave od njegovog prethodnika na toj funkciji Ivana Tomljenovića, nakon okončanja trodnevnog naučnog skupa pod nazivom “Hrvati u BiH danas”.

ŽALOST

Europska unija će možda donijeti novi nacrt kojim će definisati odnos prema BiH, s obzirom na to da je riječ o specijalnoj zemlji kojoj je potreban specijalni tretman, izjavio je ministar vanjskih poslova Slovenije Samuel Žbogar nakon sastanka sa liderima parlamentarnih stranaka u BiH. Na sastanku je ponovo konstatovano da je za podnošenje aplikacije za kandidatski status u EU potrebno provođenje presude Europskog suda za ljudska prava u Strasbourgu “Sejdić i Finci”, usvajanje zakona o državnoj pomoći i zakona o popisu stanovništva.

Iako su visoki zvaničnici iz Slovenije i Bugarske ponavljali da EU ne želi da se miješa u provođenje izbornih rezultata, istovremeno su u svakoj prigodi izjavljivali da EU želi da se to desi što prije, kako bi bilo moguće nastaviti sa evropskim reformama. Gosti su iz Bosne i Hercegovine otišli zabrinuti zbog kašnjenja u formiranju vlasti. “Svojom nepopustljivošću političari su već ugrozili najranjivije kategorije stanovništva. Bez okončavanja ove potpune paralize oni se mogu suočiti samo sa daljim problemima”, rekao je visoki predstavnik Valentin Inzko nakon sastanka u Sarajevu. Inzko je zastoj u formiranju vlasti u Bosni i Hercegovini nazvao “žalosnim”.

OSMIĆ

Sud Bosne i Hercegovnie osudio je nepravomoćno Aliju Osmića, bivšeg pripadnika Armije BiH, na 11 godina zatvora zbog ratnog zločina protiv zarobljenika na području Bugojna. Sud je utvrdio da je Oslić “individualno počinio ubistvo i nanosio velike patnje i tjelesne povrede zatvorenicima”. Predsjedavajući Sudskog vijeća Suda BiH je objasnio da je Osmić zločine počinio “sa direktnim umišljajem i voljom da ih čini”. Osmić je proglašen krivim što je tokom rata u BiH, kao pripadnik vojne policije 307. motorizovane brigade Armije BiH, u periodu od 18. jula 1993. pa do 19. marta 1994. godine, u garaži privatne kuće u naselju Donjići, “Marksističkom centru-Klosteru časnih sestara” i prostorijama “BH banke” ubijao i sakatio zarobljene vojnike. Sve žrtve su bili ratni zarobljenici, to jest pripadnici Hrvatskog vijeća obrane (HVO) koje su zarobili pripadnici Armije BiH.

Osmić je uhapšen u septembru 2009, sudski proces počeo je tri mjeseca kasnije, a većinu vremena tokom procesa branio se sa slobode. Pošto se nije pojavio na izricanju prvostepene presude kojom je osuđen na 11 godina zatvora za zločine u Bugojnu, uhapšen je po nalogu Suda BiH, gdje će čekati žalbeni postupak.
JANŠA

Slovenačka štampa piše kako je opozicioni lider i nekadašnji ministar odbrane Slovenije Janez Janša početkom devedesetih godina uzimao po 250.000 dolara mita za svaki brod oružja koji je za Hrvatsku i BiH stizao u luku Kopar. Afera je otpočela objavljivanjem dijelova iz knjige jednog austrijskog novinara u kojoj opisuje krijumčarenje oružja u Hrvatsku i BiH u vrijeme dok su ove zemlje bile pod embargom UN-a o zabrani naoružavanja. “Francusko-hrvatski državljanin i trgovac oružjem Marin Tomulić tvrdi da se dokazi o Janšinoj upetljanosti u korupciju mogu naći i u kancelariji hrvatskog predsjednika i hrvatskog Ministarstva finansija”, prenijele su agencije navode slovenačkih medija.

U tajnom izvještaju čiji su dijelovi postali dostupni javnosti navedeno je da je vrijednost svog oružja i opreme, “koje je uzeo u obzir Janez Janša”, 38.386.550 tadašnjih njemačkih maraka. U izvještaju od 19. septembra 1993. godine navedena je vrijednost cjelokupnog oružja posredovanog Hrvatskoj i BiH ukupno 27.663.341 tadašnjih njemačkih maraka, što znači da je vrijednost oružja u izvještaju Druge uprave Ministarstva odbrane veća za 10.723.209 njemačkih maraka.

Novinar Matjaž Frangež u svojoj knjizi “Šta nam možete” objavio je dokument Obavještajno-bezbjednosne službe Ministarstva odbrane Slovenije iz 1997. godine u kome se vidi da je predajući dužnost idućem ministru odbrane Jelku Kacinu, Janša prešutio oko deset miliona tadašnjih maraka. U knjizi se nalaze i faksimili dokumenata, narudžbenica i specifikacija naoružanja koje je tada švercovano.

DUŽNICI

Podaci centralne banke Crne Gore pokazuju da je u toj zemlji na kraju februara u blokadi bilo 14.430 preduzeća i građana koji obavljaju djelatnost, 1,4 odsto više nego u januaru. “Ukupan iznos duga po osnovu kojeg su blokirani računi je 285 miliona eura i veći je za 7,47 odsto nego u januaru”, navodi se u izvještaju Centralne banke Crne Gore. Koncentracija duga je relativno velika, tako da deset najvećih dužnika, odnosno 0,07 odsto ukupno evidentiranih, učestvuje sa čak 21,19 odsto u cijelom dugu. Njima je blokirano 60,4 milion eura. Oko 42,09 odsto ukupnog duga otpada na 50 najvećih dužnika, koji čine svega 0,35 odsto svih evidentiranih. Iz Centralne banke je saopšteno da je u neprekidnoj blokadi do jedne godine bilo 2.540 dužnika čija je blokada iznosila 57,1 milion eura, što je 20,03 odsto ukupnog iznosa.