Crna Gora nadomak cilja
Evropska komisija predložila je otvaranje pregovora sa Crnom Gorom, a konačnu odluku o tome donijeće šefovi država ili vlada članica na sjednici Evropskog savjeta 9. decembra, saopštio je u Briselu evropski komesar za proširenje Štefan File, naglasivši da Crna Gora nije stigla na kraj, već na početak novog puta.
File je objasnio da prvo Evropski savjet mora da odobri pregovore kako bi međuvladin savjet u januaru mogao da sazove konferenciju. Kada međuvladin savjet otvori konferenciju, onda Evropska komisija (EK) za nekoliko mjeseci priprema “Pregovarački okvir”, dokument u kojem je opisan kompletan scenario pregovora, u kome se u 35 poglavlja objašnjava od čega se pregovori sastoje, šta je njihov cilj, ko su strane u pregovoru (zemlje članice i kandidatkinje) i što će se u određenom poglavlju pregovarati. Nakon utvrđivanja “Pregovaračkih okvira”, pristupa se “skeneru”, kojim EK tokom jedne godine sprovodi dubinsku analizu usaglašenosti crnogorskih zakona sa pravom EU-a.
File prilikom konferencije u Briselu nije htio da precizira datum, ali je opisao kako bi mogao izgledati kalendar pripremne faze pregovora, koja bi mogla trajati i godinu dana prije nego što počnu formalni pregovori po poglavljima.
– Devetog decembra imamo Savjet gdje će šefovi država početkom godine sazvati međuvladinu konferenciju. Imamo nekoliko mjeseci da pripremimo okvirni stav Evropske unije za pristupne pregovore i nakon što to bude usvojeno, počinje proces skrininga, razmatranje svih pristupnih poglavlja i to bi moglo da traje godinu – naveo je on.
Preporuku EK-a komentarisao je i potpredsjednik Evropskog parlamenta za jugoistočnu Evropu Jelko Kacin, koji je mišljenja da će Crna Gora, nakon ulaska Hrvatske u Evropsku uniju, postati novi predvodnik evropskih integracija za susjedne zemlje.
– Da bi se našla u ovoj poziciji, crnogorska Vlada mora da nastavi sa jačanjem pravne države i borbom protiv korupcije u kojoj nema politički nedodirljivih – naglasio je Kacin.
U junu 2006. godine Crna Gora je, nakon referenduma, proglasila nezavisnost, a pregovori sa EU-om o Sporazumu o stabilizaciji i pridruživanju su nesmetano nastavili da teku. Sporazum između Crne Gore i EU-a potpisana je 15. oktobra 2007, zajedno sa Prelaznim trgovinskim sporazumom koji je stupio na snagu 1. januara 2008. Crna Gora je u toj godini formirala Nacionalni savjet za evropske integracije i usvojila Nacionalni program za integraciju u EU, a onda 15. decembra podnijela zahtjev za kandidaturu za članstvo u EU-u.